Küresel Çerçeve

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS)

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇs), iklim değişikliği tehdidine küresel tepkiyi desteklemek için 1992 yılında kabul edilmiştir. Sözleşme, 197 Tarafla neredeyse evrensel üyeliğe sahiptir. Sözleşmenin nihai amacı, ekosistemlerin doğal olarak uyum sağlamasına izin veren ve sürdürülebilir kalkınmayı mümkün kılan bir zaman çerçevesinde, atmosferdeki sera gazı konsantrasyonlarını, iklim sistemine tehlikeli insan müdahalesini önleyecek bir seviyede stabilize etmektir.

Sözleşme, tüm ülkelerin iklim değişikliğinin etkilerine karşı kırılgan olduklarını kabul etmekte ve sonuçları hafifletmek için, özellikle bunu yapacak kaynaklara sahip olmayan gelişmekte olan ülkelerde özel çabalar için çağrıda bulunmaktadır. Sözleşmenin ilk yıllarında, taraflar iklim değişikliğinin etkilerine ve iklim değişikliğine karşı kırılganlıkları konusunda daha fazla kesinliğe gereksinim duydukları için, iklim değişikliğinin etkilerine uyum, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya göre daha az ilgi görmüştür. Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) Üçüncü Değerlendirme Raporu yayınlandığında, uyum ilgi çekmiş ve Taraflar, olumsuz etkileri ele almak ve uyum için finansman düzenlemeleri oluşturmak için bir süreç üzerinde anlaşmaya varmışlardır. Şu anda, uyum çalışmaları farklı Sözleşme organları altında gerçekleştirilmektedir.

Daha fazla bilgi için, aşağıdaki bağlantıları ziyaret edebilirsiniz:
https://unfccc.int/
https://unfccc.int/process-and-meetings/the-convention/what-is-the-united-nations-framework-convention-on-climate-change
https://unfccc.int/topics/adaptation-and-resilience/the-big-picture/what-do-adaptation-to-climate-change-and-climate-resilience-mean

Kyoto Protokolü

Kyoto Protokolü 11 Aralık 1997'de kabul edilmiştir. Onay sürecinin uzaması nedeniyle 16 Şubat 2005'te yürürlüğe girmiştir. Günümüzde, Kyoto Protokolü'ne taraf olan 192 ülke bulunmaktadır.

Kyoto Protokolü, kabul edilen münferit hedeflere uygun olarak sera gazı (GHG) emisyonlarını sınırlama ve azaltma geçiş sürecinde sanayileşmiş ülkeleri ve ekonomileri taahhüdüyle, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesini işler hale getirmektedir. BMİDÇS, bu ülkelerden yalnızca azaltma konusunda politikalar ve önlemler benimsemelerini ve periyodik olarak rapor vermelerini istemektedir.

Daha fazla bilgi için, aşağıdaki bağlantıları ziyaret edebilirsiniz:
https://unfccc.int/kyoto_protocol

Paris Anlaşması

Paris Anlaşması, BMİDÇS’ne dayanmaktadır. İlk defa, gelişmekte olan ülkelere yardımcı olmak için güçlendirilmiş destekle sunarak, tüm ülkeleri, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve etkilerine uyum sağlamak için iddialı çabalar üstlenmek için ortak bir amaçta toplamaktadır. Bu şekilde, küresel iklim çabasında yeni bir rota çizmektedir.

Paris Anlaşmasının temel amacı, bu yüzyıldaki küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerin 2 santigrat derece altında tutarak, iklim değişikliği tehdidine karşı küresel tepkiyi güçlendirmek ve sıcaklık artışını 1,5 santigrat dereceye kadar sınırlandırma çabalarını sürdürmektir.

Anlaşma, uygun olduğu şekilde, tüm tarafların örneğin ulusal uyum planları, etkilenebilirlik değerlendirmeleri, izleme ve değerlendirme ve ekonomik çeşitlendirme yoluyla uyum planlama ve uygulamasına katılmalarını gerektirmektedir. Anlaşma, tüm tarafların, uygun olduğu şekilde, önceliklerini, planlarını, eylemlerini ve destek ihtiyaçlarını, bir kamu siciline kaydedilecek uyum bildirimleri yoluyla iletmesini gerektirmektedir.

Daha fazla bilgi için, aşağıdaki bağlantıları ziyaret edebilirsiniz:
https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement/the-paris-agreement
https://unfccc.int/topics/adaptation-and-resilience/the-big-picture/new-elements-and-dimensions-of-adaptation-under-the-paris-agreement-article-7

2015-2030 Sendai Afet Risk Azaltma Çerçevesi

Çerçeve, 18 Mart 2015 tarihinde Japonya Sendai'de düzenlenen Üçüncü Birleşmiş Milletler Afet Riskini Azaltma Konferansı'nda kabul edilmiştir. 2015-2030 Sendai Afet Riskini Azaltma Çerçevesi, yeni afet risklerini önlemek ve mevcut riskleri azaltmak için yedi açık hedefi ve dört eylem önceliğini özetlemektedir: (i) Afet riskini anlamak; (ii) Afet riskini yönetmek için afet riski yönetişimini güçlendirmek; (iii) Dirençlilik için afet azaltımına yatırım yapmak ve; (iv) Etkili müdahale ve kurtarma, rehabilitasyon ve yeniden yapılanmada “Yeniden Daha İyi Şekilde İnşa Et” için afet hazırlığının geliştirilmesi.

Yurt içinde, iklim değişikliğine uyum ve afet riskini azaltma sorumlulukları, farklı kurumlar ve paydaşlar arasında yayılma eğilimindedir. Uluslararası olarak, ayrı BM kuruluşları ve ilgili süreçler tarafından desteklenirlerken, farklı yaklaşımlar ve mekanizmalar kaçınılmaz olarak çakışmalara ve boşluklara neden olmaktadır.

Ortak stratejiler geliştiren veya iki politika alanı arasında koordinasyonu kolaylaştıran süreçleri uygulamaya koyan ülkelerin sayısı, ülkelerin iklim değişikliğine uyum ve afet riskini azaltma arasında artan bütüncüllüğün faydalarını giderek daha fazla kabul ettiğini göstermektedir. Artan bütüncüllük için, kilit hükümet organlarının güçlü liderliği ve katılımı, geniş paydaş katılımı ve koordinasyonu, rollerin, sorumlulukların ve kaynakların açık bir şekilde tahsisi ve izleme, değerlendirme ve sürekli öğrenme dahil olmak üzere belirli kolaylaştırıcı faktörlerin mevcut olması gerekir. Bu, dağıtımdaki fazlalıkları en aza indirirken, değiş tokuşu (örneğin, uyuma odaklanmadığında afet sonrası müdahalelere yönelik artan kamu desteği ihtiyacı) ve sinerjileri (örneğin, birbiriyle bağlantılı iklim ve afet risklerinin daha kapsamlı bir değerlendirmesi) belirlemeye yardımcı olabilir.

Daha fazla bilgi için, aşağıdaki bağlantıları ziyaret edebilirsiniz:
https://www.undrr.org/publication/sendai-framework-disaster-risk-reduction-2015-2030
https://www.oecd-ilibrary.org/sites/3edc8d09-en/index.html?itemId=/content/publication/3edc8d09-en

Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi

Sürdürelebilir Kalkınma için 2030 Gündemi, insanlar, gezegen ve refah için bir eylem planıdır. Aynı zamanda daha geniş bir özgürlük içinde evrensel barışı güçlendirmeyi amaçlamaktadır.

Daha fazla bilgi için, aşağıdaki bağlantıları ziyaret edebilirsiniz:
https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld
https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html

UN HABITAT III/Yeni Kentsel Gündem

Yeni Kentsel Gündem, 20 Ekim 2016 tarihinde Ekvador Quito'da Birleşmiş Milletler Konut ve Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Konferansı'nda (Habitat III) kabul edilmiştir.

HABITAT III'ün nihai belgesi olarak kabul edilen Yeni Kentsel Gündem ("Herkes için Sürdürülebilir Şehirler ve İnsan Yerleşimleri için Quito Bildirgesi" dahil) ve Yeni Kentsel Gündem için Quito Uygulama Planı, özellikle çevresel açıdan sürdürülebilir ve kalıcı gelişmeler için planlama, yönetim ve uygulama aşamalarında iklim değişikliğiyle mücadeleyi önemli ölçüde ele almaktadır.

Yeni Kentsel Gündem, Türkiye'de ÇŞB tarafından teşvik edilmekte ve sürdürülebilir kentleşmeyi teşvik etmek için şehirlerin planlanması ve yönetilmesine yönelik en iyi uygulamaları teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Kentsel demografi, arazi ve kentsel planlama, çevre ve kentleşme, kentsel yönetişim ve mevzuat, kent ekonomisi, konut ve temel hizmetler konularını kapsayan ve iklim değişikliğini de ayrı olarak ele alan Türkiye Habitat III Ulusal Raporu Aralık 2014'te yayınlandı.* Türkiye Habitat III Ulusal Raporu, kentsel dönüşüm alanlarının iklim değişikliği etkilerine ve iklim felaketlerine dirençli hale getirilmesi ve karbon salınımının azaltılması amacına hizmet eden bir dizi standart sunmanın yanı sıra, şehirlerde yaşanan iklim afetlerinin ve can ve mal kaybına neden olan afetlerin dahil edilmesini ele almaktadır.

Türkiye'de İklime Uyum Eyleminin Güçlendirilmesi Projesi, BM HABITAT III ve Yeni Kentsel Gündem çerçevesinde ortaya konulan amaç ve önceliklere doğrudan katkı sağlamaktadır.

*Türkiye Habitat III Ulusal Raporu aşağıdaki bağlantıdan indirilebilir:
https://habitat.csb.gov.tr/habitat-iii-turkiye-ulusal-raporu-i-5737

CSBTR
CIS
IDB
IU
UNDP

“Bu web sitesi Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin finansal desteği ile hazırlanmıştır.
İçeriği UNDP’nin sorumluluğundadır. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin görüşlerini yansıtmayabilir.”